علت بوی بد پا
عرق کردن بیش از اندازه، در ایجاد بوی بد پا مؤثر است. البته در پاها، حدوداً ۲۵۰ هزار غده تعریق وجود داشته و به همین دلیل پاهای انسان، بیش از سایر نقاط جسم عرق خواهد کرد. البته علت قرار‌گیری این غدد، تنظیم دما بدن و مرطوب نگه‌داشتن پوست پا است.
به عبارتی دیگر عملکرد این غدد در پاها را، باید شبیه به قطعه ترموستات دانست. در نتیجه هنگام پوشیدن کفش و راه رفتن در خیابان یا ورزش کردن، بدن ابتدا گرم شده و در نهایت این غدد تعریقی وارد عمل خواهند شد تا دمای بدن را کنترل یا تنظیم کنند.
در برخی از افراد تعریق ممکن است در هر دو پا یا یکی از آن‌ها رخ بدهد. تعدادی از افراد جامعه، غدد تعریق پاها آن‌ها بیشتر از سایرین ترشح خواهد کرد. البته با توجه به پژوهش‌های انجام شده، هنوز علت دقیق این مسائل به درستی مشخص نشده است.
اما برخی از پژوهشگران بر این باور، معتقد هستند که عوامل ژنتیک در تعریق بیشتر این غدد، تأثیر‌گذار هستند. البته برای ایجاد بوی بد در پاها، باید عوامل دیگری را معرفی کرد. اصلی‌ترین این عوامل، عبارت هستند از:
- باکتری‌ها
- تغییرات هورمونی به ویژه در خانم‌های باردار
- استرس و اضطراب
- سر پا ایستادن بیش از اندازه
- برخی از جراحی‌ها به ویژه در قسمت بافت ساختمانی پا
- عفونت‌های قارچی به خصوص در ورزشکاران
با توجه به دلایل اشاره شده، پاها بو گرفته و با شروع فصل گرم سال، بوی بد پا شدید‌تر خواهد شد. همچنین نا مساعد بودن هوا، بوی بد را بد‌تر کرده و حتی گاهی باعث ایجاد انواع تاول یا ترک‌های در پاها خواهد شد.
درمان بوی بد پا
درمان بوی بد پا به علت بروز آن بستگی دارد. برای مثال، پای ورزشکار را می‌توان با کرم‌های ضدقارچ درمان کرد. علاوه بر این، رعایت نکات زیر برای رفع بوی بد پا مفید است:
۱. جوراب بپوشید
پوشیدن جوراب می‌تواند به کاهش تعریق پا و رفع بوی بد آن کمک کند. جوراب‌ها، به‌ویژه جوراب‌هایی که از مواد عرق‌گیر ساخته شده‌اند، عرق را جذب کرده و بو را کاهش می‌دهند. از سوی دیگر، به‌راحتی می‌توانید جوراب خود را عوض کنید که این کار باعث کاهش بوی داخل کفش می‌شود.
۲. از کفش مناسب استفاده کنید
پوشیدن کفش با قابلیت گردش هوا باعث کاهش تعریق و رطوبت می‌شود. به‌دنبال کفش‌هایی باشید که دارای پنل‌های مشبک هستند و امکان تنفس را برای پاها فراهم می‌کنند. غالباً کفش‌های ساخته‌شده از پلاستیک به بوی بد پا منجر می‌شوند، چون قابلیت تنفس ندارند و پا در داخل آن‌ها عرق می‌کند.
3. کفش و جوراب خود را به‌طور متناوب عوض کنید
برای رفع بوی بد پا باید بعد از در آوردن کفش برای خشک شدن آن صبر کنید. برای اینکه کفش فرصت خشک شدن داشته باشد، سعی کنید در دو روز متوالی از دو جفت کفش متفاوت استفاده کنید. راهکار دیگر این است که در طول روز جوراب خود را عوض کنید. این کار به کاهش تعریق و بو کمک می‌کند.
۴. از کفی کفش مناسب استفاده کنید
کفی‌های کفش خود را با کفی‌های ضدبو یا ضدباکتری جایگزین کنید. گزینه‌ی دیگر خرید اسپری آنتی باکتریال (ضدباکتری)، اسپری بوگیر یا پودر بوگیر برای استفاده در کفی کفش است. با این حال، این گزینه معمولاً به اندازه‌ی خشک شدن کامل کفی کفش مؤثر نیست.
۵. پاها را لایهبرداری کنید
شما می‌توانید برای رفع بوی بد پا از اسکراب یا سنگ پا استفاده کنید. این کار به حذف سلول‌های مرده‌ی پوست که باکتری‌ها دوست دارند از آن‌ها تغذیه کنند، کمک می‌کند. اگر پاهایتان بوی ناخوشایندی دارند، دو تا سه بار در هفته از سنگ پا استفاده کنید تا از تجمع سلول‌های مرده‌ی پوست جلوگیری شود. به‌علاوه، توصیه می‌شود هر روز پاهای خود را با صابون ضدباکتری بشویید و به نواحی بین انگشت‌های پا توجه‌ی زیادی داشته باشید.
۶. از نمک حمام (اپسوم) استفاده کنید
قرار دادن پاها در مخلوط آب و نمک حمام هم به‌تنهایی و هم به‌عنوان بخشی از روتین لایهبرداری باعث رفع بوی پا می‌شود. نمک حمام می‌تواند به جذب رطوبت و بستن غدد عرق کمک کند. نصف لیوان نمک حمام را به یک لگن یا وان حاوی آب گرم اضافه کنید. پاها را به‌مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در آن قرار دهید و سپس آن‌ها را کاملاً خشک کنید.
۷. پاهای خود را در محلول آب و سرکه قرار دهید
سرکه هم می‌تواند مثل نمک حمام به از بین بردن بوی بد پا کمک کند. آب و سرکه (سرکه‌ی سیب یا سرکه‌ی سفید) را به نسبت دو به یک با هم مخلوط کنید و پاهایتان را به‌مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن قرار دهید. در صورت داشتن هر گونه بریدگی، زخم یا خراش نباید از سرکه استفاده کنید، چون ممکن است نواحی باز پوست را تحریک کند.
۸. استفاده از جوش شیرین را امتحان کنید
روش دیگری که معمولاً برای رفع بوی بد پا توصیه می‌شود، استفاده از جوش شیرین است. برای استفاده از جوش شیرین می‌توانید شب دو قاشق چای‌خوری از آن را داخل کفش بریزید و صبح آن را از جوش شیرین پاک کنید.
۹. از روغن درخت چای کمک بگیرید
پاهایتان را بشویید و کاملاً خشک کنید. سپس مقدار کمی از روغن رقیق‌شده‌ی درخت چای را روی مناطق مستعد تعریق بمالید. مراقب روغن غلیظ درخت چای باشید، چراکه می‌تواند پوست شما را تحریک کند.
۱۰. از ضدتعریق استفاده کنید.
بعضی از افراد ترجیح می‌دهند برای کاهش بوی بد از ضدتعریق پا استفاده کنند. اگرچه ضدتعریق‌ها به‌طور سنتی برای زیر بغل استفاده می‌شوند، اما می‌توانند از تعریق بیش از حد پا هم جلوگیری کنند.